Logo Medium

بنیاد ابن سینا 

خرد جمع در مقایسه با خرد جمعی

17.05.1398

مشخصات نشر

نام روسی اثر: Всечеловеческое vs. Общечеловеческое

نویسنده : آندره اسمیرنوف

تاریخ نشر : ۲۰۱۹

ناشر صدرا – مسکو 

شمارگان: ۳۰۰

تعداد صفحات : ۲۱۶

همانطور که می دانیم از دیر باز مساله عقل جمع و یا عقل برآمده از کل و همگانی به عنوان نظریاتی فلسفی در یونان باستان و در بین حکمای اسلامی مطرح بوده و در این مورد بحثها و کنکاشهای فراوانی صورت گرفته است. پرفسور اسمیرنوف رئیس انستیتو فلسفه آکادمی علوم روسیه مولف این اثر ارزشمند ابتدا به تعاریفی از عقل و منطق در نزد فلاسفه یونان و مسلمان پرداخته و سپس مساله را تبیین می نماید که اگر خردی برآمده از  خواسته های فرد فرد اشخاص جامعه باشد و همه دغدغه های آنها را در نظر بگیرد عقل جمعی نامیده می شود و چنانچه یک ایدئولوژی تصویب شده توسط جمع باشد اگر چه خواسته تک تک افراد را در بر نداشته باشد خرد جمع نامیده می شود.

مساله فرد و جامعه به عنوان یک مساله مهم فلسفی و ایدئولوژی مورد نظر بوده و مبانی هستی شناختی جامعه را امری واقعی نفس الامری می دانسته که ما به ازایی خارجی دارد والبته مکتبی نیز بر این باور بوده اند که چنین تلقی از فرد و جامعه وجود ندارد. اینکه فرد بر جمع تقدم هستی شناختی دارد موجب می شود که جامعه یا جمع را چیزی جز مجموعه ای از افراد ندانیم و برای آن هستی اعتباری قائل باشیم و اگر جامعه بر فرد مقدم باشد شخصیتی جدید تحت عنوان اجتماع صورت می پذیرد همه اینها مباحثی است که پروفسور اسمیرنوف به خوبی مطرح نموده و نمونه اسلامی آن را مورد بحث قرار می دهد و سعی دارد نمونه ای برای اجتماع روسیه از جمع این دو نظریه ارائه نماید و به تصویر بکشد.

اثر فوق حاصل همکاری مشترک بنیاد ابن سینا و انستیتو فلسفه مسکو است.

کلیه حقوق متعلق به بنیاد مطالعات اسلامی روسیه می باشد. 2015