با حمایت بنیاد مطالعات اسلامی ابن سینا و نظارت علمی انستیتو فلسفه آکادمی علوم روسیه برای نخستین بار ترجمه روسی جلد اول کتاب «کلام و جامعه در قرون دوم و سوم هجری» اثر یوزف فان اس؛ اسلام شناس مشهورو معاصر آلمانی منتشر شد. این کتاب که دارای شش جلد میباشد، در مجموعه‌ای با عنوان «تاریخ اندیشه دینی در اوایل دوره اسلامی» نگاشته شده است
اثر حاضر که به تاریخ فکری جامعه اسلامی در اوایل قرون وسطا اختصاص دارد، طی سال‌های ۱۹۹۱ تا ۱۹۹۷ در برلین منتشر شده است و تفاوت آن با سایر آثار مشابه در آن است که فراز و فرود علم کلام را بر اساس تحولات سیاسی، اجتماعی و فرهنگی در سده‌های دوم و سوم هجری تحلیل و تبیین می‌کند. بنابراین «کلام و جامعه» به بررسی شکل‌گیری و رشد علم کلام اسلامی در فرقه‌ها، نحله‌ها و مذاهب مختلف در بستر تاریخی خود می‌پردازد.
استاد مطالعات اسلامی دانشگاه توبینگن آلمان در این پژوهش از سبک زندگی، شغل، طبقه اجتماعی، روابط دوستانه و سایر ویژگیهای متکلمان نیز غافل نبوده است. به طوری که خواننده همزمان با زندگی و زمانه از یک سو و اندیشه‌های دینی- مذهبی متکلمان مختلف در طول سده‌های دوم و سوم از سوی دیگر به شکل کاملاً تحقیقی آشنا می‌شود.
ترجمه این اثر از آلمانی به روسی توسط دکتر پطر کازاکو استاد دانشگاه در آلمان و ویرایش علمی آن توسط آقای دکتر الشاد نصیروف؛ محقق برجسته انستیتو فلسفه آکادمی علوم روسیه صورت گرفته است. انتظار می‌رود این کتاب مورد توجه طیف وسیعی از خوانندگان علاقه مند به میراث فلسفی و فرهنگی جهان اسلام در روسیه قرار گیرد.
این اثر در اوایل خرداد 1400 توسط انتشارات صدرا در مسکو به چاپ رسیده و بنیاد مطالعات اسلامی ابن سینا ترجمه جلد دوم این کتاب را در دست اقدام دارد .
