نمایشگاه نانفیکشن 2017 به پایان رسید. نمایشگاهی که هر ساله در مسکو برگزار میگردد و قشر خاصی از جامعه روسیه را مخاطب میگیرد. قشری که فراسوی روزمرگیها میاندیشند و به فکر تعالی اندیشه و زندگی خویشند.
نمایشگاه نانفیکشن نوعی نمایشگاه تخصصی است؛ نه به این معنا که مختص صنف خاصی باشد و یا منحصر در یکی از رشتههای فنی و علوم انسانی باشد؛ تخصصی است به این معنا که طیفی نخبه از همه گرایشهای علوم انسانی را در بر میگیرد و به بعد اندیشه و فلسفههای مضاف و بررسیهای علمی آن بیشتر توجه دارد. هسته اصلی جامعه فکری روسیه، دستاوردها فکری و نوآوریهای فرهنگی خود با هم به گفتگو مینشینند.
دانشجویان، کتابدوستان و اهالی اندیشه در نانفیکشن امسال، بیشتر بر روی بررسی انقلاب اکتبر متمرکز بودند. اساتید تاریخ و علم سیاست، در پنلهای متعددی ضمن ارائه دیدگاههای خود، به معرفی آثار خود پرداختند. یک قرن پس از انقلاب اکتبر، در کل نگاه روسها به آن حادثه تاریخی منفی است. بسیاری از نویسندگان انقلاب اکتبر را جریانی بر خلاف سنت تاریخی روسیه میدانند که هم نهادهای اجتماعی و تاریخی روسیه را دگرگون ساخت و هم نخبگان پرورش یافته دوره تزاری را کشت. و این کشتارها تنها به سالهای انقلاب محدود نماند.
در سال جاری حدود بیست کشور خارجی در نمایشگاه نانفیکشن غرفه داشتند. تعدادی از کشورهای اروپایی که به دلیل بحران سیاسی کریمه، سالهای گذشته غرفه نداشتند امسال اما دوباره در نانفیکشن بودند و آثاری را عرضه نموده بودند.
در میان کشورهای خارجی اما، چین با غرفههای متعددی مخاطبان خود را داشت. به نظر میرسد به موازات افزایش همکاریهای اقتصادی و سیاسی، چینیها گسترش روابط فرهنگی با روسیه را نیز با جدیت دنبال میکنند.
در سال جاری بنیاد مطالعات اسلامی، با دهها اثر جدید و دکوراسیونی متفاوت غرفه خود را آراسته بود. موضوعاتی از فلسفه اسلامی و شرقشناسی و اسلامشناسی تا موضوعات اجتماعی و اقتصاد اسلامی، در قفسههای باز منتظر تورق متخصصان و علاقمندان بود.
جمعی از همکاران پژوهشی بنیاد از مراکز علمی و آکادمیهای مختلف روز جمعه گرد هم آمدند و ضمن معرفی همکاریهای خود با بنیاد، به گرامیداشت 10 سالگی فعالیتهای بنیاد در عرصه فکری روسیه پرداختند. بنیاد طی یک دهه فعالیت، جزئی از جامعه پژوهشی روسیه در زمینه مطالعات اسلامی شده است و مرکزی معتبر، برای ارائه آثار پژوهشی اساتید روس است.
«گرانت پژوهشی ابن سینا» طرحی جامع برای ساماندهی مراجعات پژوهشگران، به بنیاد مطالعات اسلامی در زمینه طرحهای علمی ـ پژوهشی است که در نانفیکشن امسال اعلام شد. این گرانت به منظور حمایت از پژوهشهای اسلامشناسی در روسیه، بنیان نهاده شده است.
علاوه بر امکان ارتباط مستقیم نویسندگان و مخاطبان، نانفیکشن فرصتی برای تعامل میان ناشران و مراکز پخش کتاب نیز هست. کلید بخشی از همکاریها میان مراکز علمی و انتشاراتی، در همین نمایشگاه زده میشود.
علاوه بر غرفه بزرگسالان، که در طبقه سوم خانه هنرمندان و یا کاخ نقاشان بود، در طبقه چهارم نیز غرفه آثار ادبی برای رده سنی کودک و نوجوان قرار داشت که مجموعهای از ادبیات ایرانی و اسلامی را به رده سنی کودک و نوجوان، ارائه مینمود. از داستانهای شکرستان و مجموعه شاهنامه تا داستان شخصیتهای اسلامی و ادبیات دینی.
از میان آثاری که در غرفه بنیاد مطالعات اسلامی عرضه شده بود؛ کتابهای بانکداری اسلامی اثر آندری ژوراولیوف، شکلگیری هنر اسلامی اثر اولگ گرابار، ایران: کشوری ناشناخته اثر آلکس گروموف و ناصر طبایی، شرقشناسی و شرقگرایی اثر سید جواد میری و ولادمیر بابرونیکف، عرفان عملی اثر سید سلمان صفوی و من او اثر رضا امیرخانی بیشترین فروش را داشت.
در غرفه کودکان انتشارات صدرا نیز برخی مجلدات سری شکرستان و شاهنامه فروش خوبی داشت.
در نانفیکشن 2017 دو عنوان از آثار بنیاد در تاپ لیست نمایشگاه قرار گرفت؛ در ویترین تاپ لیست بزرگسالان، کتاب «ایران: کشوری ناشناخته» و در تاپ لیست کودکان کتاب «نخستین نوروز جهان» از سری شاهنامه، اثر محمدرضا یوسفی قرار گرفت.